Visie: wat werkt?

Toen ik in 1999 als bedrijfsarts begon dacht ik dat verzuim eigenlijk altijd medisch bepaald was, inmiddels heb ik gelukkig geleerd…..

Door ervaring (al werkende weg en vaak met vallen en opstaan), diverse scholingen en leren van best practises (zie ook achtergrond informatie), krijg ik steeds beter voor ogen wat werkt.

Theorie (zie achtergrond informatie), praktijk en gewenste praktijk sluiten zelden naadloos aan. Kunst is om zo veel mogelijk te doen van wat werkt en dit is bijna altijd afhankelijk van de situatie en de acceptatie. Dit betekent aansluiten bij de huidige praktijk, werken aan acceptatie en vandaar uit creatief bouwen.

Een aantal gemeenschappelijke elementen wat belangrijk is en wat werkt kan ik wel benoemen:

• De beste oplossingen worden gevonden door zowel te kunnen werken vanuit het gedragsmodel: verzuim is een vorm van gedrag/keuze als medisch model en belasting-belastbaarheids model.

• Bewustwording van werk als medicijn: werken is gezond, geeft structurering, zingeving en sociale steun.

• De werknemers zijn het belangrijkste kapitaal in de organisatie, doe alles wat mogelijk is om ze zo veel als mogelijk te laten gedijen.

• Oprechte aandacht en respect voor een ieder zijn de hoeksteen voor erkenning en analyse van het werkelijke probleem, een open houding is een must.

• Werknemer is verantwoordelijk voor zijn eigen verzuim/herstel. Er mag van hen verwacht worden dat ze nadenken over hun toekomst en wensen en kenbaar maken.

• Leidinggevende is verantwoordelijk voor gedragssturing. Het vroegtijdig herkennen en ter sprake brengen van signalen bij medewerkers is belangrijk, training hierin is vaak belangrijk. Het is belangrijk dat er een open cultuur ontstaat waar ‘moeilijke’ gesprekken niet uit de weg worden gegaan.

• Er wordt snel gehandeld bij verzuim en bij gezondheidsklachten gefocust op wat mensen nog wel kunnen.

• Hoger management is verantwoordelijk voor sturing en faciliteren van de leidinggevende, targets zijn belangrijk voor optimalisering doelgerichtheid.

• Breed draagvlak voor de visie en plan tav verzuimreductie is noodzakelijk.

• Neem geen genoegen met gemiddeld verzuim maar ga voor het uiterst haalbare. Van iedereen in de organisatie en de adviseurs moet verwacht worden dat hij/zij hierin een lerende/coachbare houding aanneemt.

• Zonder adequate informatie van de leidinggevende en zonder goed inzicht in de klant is adequaat adviseren onmogelijk.

• Niet vanuit de angst maar vanuit vertrouwen werken: de leidinggevende moet fouten maken om te leren, ik maak ook fouten en leer ervan.

• Aanspreekcultuur neemt toe in de tijd.

• Adviseurs en interventionisten moeten zorgvuldig geselecteerd worden, zij moeten zich committeren aan de visie van de organisatie en ernaar handelen. Zij dienen altijd activerend te zijn en gericht op maximalisering van de inzetbaarheid.

• De meeste winst is te halen in de reductie van verzuim om psychische redenen: tijdcontingente reïntegratie, snelle activerende begeleiding is een must en alle actoren (bedrijfsarts, leidinggevende en psycholoog) moeten werkgericht denken en werknemer inzetten op zijn/haar mogelijkheden.

• Een goede adviespositie van de bedrijfsarts is van doorslaggevend belang voor zijn meerwaarde voor de organisatie.

Ten slotte handhaaf ik een aantal oplossingsgerichte principes om te blijven leren:

Regel 1: als het niet kapot is, repareer het dan niet.

Regel 2: als je weet wat werkt, doe daar dan meer van.

En regel 3: als iets niet werkt, doe dan iets anders.